Doradca restrukturyzacyjny – wsparcie dla firm w kryzysie

W realiach rosnących kosztów, zmiennych przepisów i silnej konkurencji nawet dobrze zarządzane przedsiębiorstwa mogą znaleźć się w sytuacji utraty płynności. Właśnie wtedy kluczową rolę odgrywa doradca restrukturyzacyjny – specjalista, który łączy kompetencje prawnika, finansisty i negocjatora. Jego zadaniem jest ochrona przedsiębiorstwa przed upadłością, przy jednoczesnym zachowaniu interesów wierzycieli oraz członków zarządu.

Kim jest doradca restrukturyzacyjny

Doradca restrukturyzacyjny to osoba posiadająca licencję wydawaną przez Ministra Sprawiedliwości, uprawniona m.in. do pełnienia funkcji nadzorcy układu, nadzorcy sądowego czy zarządcy w postępowaniach restrukturyzacyjnych i upadłościowych. Dysponuje wiedzą z zakresu prawa restrukturyzacyjnego i upadłościowego, finansów przedsiębiorstw oraz zarządzania kryzysem. Dzięki temu jest w stanie nie tylko przygotować plan naprawczy, ale także skutecznie przeprowadzić firmę przez skomplikowaną procedurę sądową i pozasądową.

Profesjonalny doradca restrukturyzacyjny działa zawsze w oparciu o aktualne przepisy oraz orzecznictwo sądów, co minimalizuje ryzyko popełnienia błędów formalnych. Błędy te mogą prowadzić do oddalenia wniosku restrukturyzacyjnego lub poniesienia osobistej odpowiedzialności przez zarząd, dlatego tak ważne jest korzystanie z usług licencjonowanego specjalisty.

Kiedy warto skorzystać z usług doradcy restrukturyzacyjnego

Wielu przedsiębiorców zwleka z sięgnięciem po pomoc, licząc na „samodzielne” wyjście z problemów. Tymczasem im wcześniej zostanie zaangażowany doradca restrukturyzacyjny, tym większa szansa na uratowanie biznesu przy mniejszych kosztach i mniejszej skali cięć. Warto rozważyć współpracę, gdy pojawiają się m.in.:

• narastające zaległości wobec ZUS i urzędu skarbowego,
• opóźnienia w regulowaniu faktur wobec kluczowych dostawców,
• wypowiedzenia istotnych umów kredytowych lub leasingowych,
• spadek sprzedaży przy jednoczesnym wzroście kosztów stałych,
• rosnąca liczba zajęć komorniczych lub windykacji.

Doradca restrukturyzacyjny pomoże ocenić, czy sytuacja firmy spełnia przesłanki do wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego, czy też konieczne jest przygotowanie się do upadłości z elementami pre-pack, albo możliwe jest zastosowanie miękkich narzędzi naprawczych bez udziału sądu.

Zakres działań doradcy restrukturyzacyjnego

Pierwszym etapem współpracy jest szczegółowa diagnoza sytuacji przedsiębiorstwa. Doradca restrukturyzacyjny analizuje sprawozdania finansowe, strukturę zadłużenia, umowy z kontrahentami oraz ryzyka prawne. Na tej podstawie przygotowuje rekomendacje co do dalszych kroków – wyboru właściwego trybu postępowania oraz koniecznych zmian operacyjnych.

W praktyce doradca restrukturyzacyjny:

• opracowuje wstępną koncepcję restrukturyzacji,
• wspiera zarząd w przygotowaniu rzetelnych prognoz finansowych,
• uczestniczy w negocjacjach z kluczowymi wierzycielami,
• nadzoruje przygotowanie propozycji układowych,
• przygotowuje dokumentację do sądu restrukturyzacyjnego,
• pomaga w komunikacji z pracownikami oraz partnerami biznesowymi.

Bardzo istotna jest też rola doradcy na etapie realizacji przyjętego układu. Doradca restrukturyzacyjny monitoruje wykonanie planu, wskazuje zagrożenia i proponuje korekty, tak aby przedsiębiorstwo nie wróciło do stanu niewypłacalności po zakończeniu postępowania.

Korzyści ze współpracy z doradcą restrukturyzacyjnym

Zaangażowanie licencjonowanego specjalisty przynosi wymierne korzyści zarówno zarządowi, jak i wierzycielom. Doradca restrukturyzacyjny pomaga ograniczyć ryzyko osobistej odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki poprzez właściwe i terminowe wszczęcie postępowania. Odpowiednio przygotowany wniosek oraz profesjonalnie przeprowadzony proces zwiększają szanse na zatwierdzenie układu przez sąd.

Z perspektywy wierzycieli obecność doradcy restrukturyzacyjnego to gwarancja, że plan naprawczy opiera się na realnych założeniach finansowych, a proces przebiega w sposób transparentny. Dzięki temu częściej decydują się oni na przyjęcie propozycji układowych, widząc szansę na odzyskanie większej części należności niż w przypadku klasycznej upadłości likwidacyjnej.

Dla samego przedsiębiorstwa współpraca z doradcą oznacza zyskanie partnera, który patrzy na firmę z zewnątrz, bez emocji, ale z pełnym zrozumieniem dla specyfiki branży. Doradca restrukturyzacyjny potrafi wskazać obszary generujące straty, zaproponować restrukturyzację zatrudnienia, sprzedaż zbędnych aktywów czy zmianę modelu biznesowego.

Jak wygląda proces współpracy z doradcą restrukturyzacyjnym

Standardowo współpraca zaczyna się od konsultacji, podczas której doradca restrukturyzacyjny zapoznaje się z sytuacją przedsiębiorstwa i oczekiwaniami zarządu. Następnie podpisywana jest umowa określająca zakres usług, odpowiedzialność stron oraz model wynagrodzenia – może to być ryczałt, stawka godzinowa lub wynagrodzenie mieszane, uwzględniające element sukces fee.

Kolejny etap to szczegółowy audyt finansowy i prawny. Na jego podstawie doradca restrukturyzacyjny przedstawia zarządowi plan działań wraz z harmonogramem. Po jego akceptacji rozpoczyna się właściwy proces restrukturyzacji – przygotowanie dokumentacji, wniosek do sądu, negocjacje z wierzycielami, wdrażanie zmian operacyjnych oraz stałe raportowanie postępów.

W całym procesie kluczowa jest dobra komunikacja pomiędzy doradcą a zarządem. Otwarte przekazywanie informacji, gotowość do podejmowania trudnych decyzji oraz konsekwencja w realizacji przyjętych założeń znacząco zwiększają szanse na powodzenie restrukturyzacji.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze doradcy restrukturyzacyjnego

Podejmując decyzję o współpracy, warto pamiętać, że nie każdy doradca restrukturyzacyjny ma takie samo doświadczenie branżowe i procesowe. Przy wyborze specjalisty dobrze jest zweryfikować nie tylko samą licencję, ale także liczbę przeprowadzonych postępowań oraz ich efekty. Cennym źródłem informacji są referencje innych klientów, publikacje eksperckie czy udział doradcy w szkoleniach i konferencjach z zakresu prawa restrukturyzacyjnego.

Profesjonalny doradca restrukturyzacyjny powinien działać w sposób przejrzysty – jasno komunikować zasady wynagradzania, możliwe scenariusze rozwoju sytuacji oraz ryzyka, z którymi musi liczyć się zarząd. Istotne są również kompetencje miękkie: umiejętność prowadzenia trudnych rozmów z wierzycielami, mediowania sporów wewnątrz firmy oraz budowania zaufania wśród pracowników. To właśnie połączenie wiedzy prawnej, finansowej i komunikacyjnej decyduje o tym, czy restrukturyzacja zakończy się sukcesem.

Warto również zwrócić uwagę, czy doradca restrukturyzacyjny dobrze zna lokalną specyfikę rynku, instytucje finansujące oraz praktykę danego sądu restrukturyzacyjnego. Znajomość tych uwarunkowań przekłada się na realistyczne założenia planu naprawczego i sprawniejszą komunikację z interesariuszami. Coraz większe znaczenie mają także nowoczesne narzędzia analityczne, z których korzysta doradca przy modelowaniu scenariuszy finansowych i monitorowaniu wykonania układu.

Doradca restrukturyzacyjny jako inwestycja w przyszłość firmy

Choć współpraca z licencjonowanym specjalistą wiąże się z kosztami, w praktyce doradca restrukturyzacyjny jest inwestycją w przyszłość przedsiębiorstwa. Umiejętnie przeprowadzona restrukturyzacja pozwala nie tylko uniknąć upadłości, lecz także uporządkować procesy, poprawić rentowność i odzyskać zaufanie rynku. Dzięki temu firma może wrócić na ścieżkę wzrostu, a zarząd zyskuje komfort działania w ramach bezpiecznych, zgodnych z prawem rozwiązań.